ReeksD(1501-2000)

[1] Moeten: moet = indruksel, roestige moeten in het linnen.

[2] Verve = bezieling, vuur. Verven = schilderen; eindeloos’ verve’ vuur

[3] Top: bovenaan is de top. Inzet = pot

[4] Mul = vis behorende tot een familie van op de baars gelijkende zeevissen. Mul = fijn poeder, fijn zand.

[5] Koperen = 1. Metf. als van koper, ploert. 2. Koperen: Kop – eren ’ hoofd – prijzen.

[6] Barkas = 1. sloep met motor. 2. Barkas: bar - kas

[7] Kaper = 1. zeerover, vrijbuiter. 2. vrouwen - of kinderhoofddeksel.

[8] Prima is wat overblijft van reprimande als men de letters van reden weglaat. En prima is heel goed. En een berisping zonder reden blijkbaar ook?

[9] Fluiten : fluit = hoog smal drinkglas

[10] Ganzerik: Gent = ganzerik =1. mannetjesgans. 2. roosachtig plantengeslacht.

[11] Pruim: pruimen = uitbreiding van kauwen, tabak pruimen. ( De kauw is een zwarte kraaiachtige vogel )

[12] Shag = tabak van fijne snee; een shagje draaien, van shag een sigaret maken

[13] Frees =1. dubbele geplooide halskraag aan dameskleren. 2. landbouwwerktuig om de grond los te maken.

[14] Stoet : gew. soort fijner brood.

[15] Spatel = 1. houten strijkwerktuig van de stukadoors. 2. Spatel = Spa – tel is de verklaring voor het eerste deel.

[16] Laaien = heftig branden. Laaien ’ laden

[17] Dweil =1. doek om vloeren schoon te maken. 2. Metf. persoon die zich te buiten gaat; dronkeman, vrouw die zich slecht gedraagt.

[18] Pers: Perzische kat.

[19] Pen: weer vals = nep ’ pen

[20] Arend ’ raden = gissen.

[21] Klep = sluitstuk op een opening. Kleppen = Metf. kletsen, babbelen, snateren.

[22] Inert = traag, lusteloos. Inert ’ trein.

[23] Twinset = wollen damestrui met erbij horend vest. Twisten ’ Twinset.

[24] Pruimen: Gez. iemand of iets niet kunnen pruimen = hem of het niet kunnen aanvaarden.

[25] Kuch = 1. droge korte hoest. 2. naar school of naar het werk meegenomen boterhammen..

[26] Grauw = 1. groezelig, onzindelijk. 2. Syn.: gepeupel.

[27] Privaat = 1. afzonderlijk, particulier. 2. Veroud. W.C.

[28] Moeren: moer = bout; moeren = 1. een moer vast draaien. 2. kapotmaken, vernielen.

[29] Undine = Germaanse Myt. watergeest in de gedaante van een jonkvrouw, die de reiziger in haar waterkasteel lokt en hem niet meer loslaat. Undine: anagram van duinen.

[30] Bis = 1. Muz. si kruis, verhoogde b ( in Ned. en de Engels sprekende landen ) of verhoogde h ( in Vlaanderen en de Duits sprekende landen. 2. tweemaal, tweede exemplaar.

[31] Vat: Gez. wat in het vat zit verzuurt niet = wat goed is ingemaakt verzuurt niet of uitstel is geen afstel.

[32] Trio =1. iets dat uit drieën bestaat. 2. driestemmig muziekstuk.. 3. weddenschap op de eerst drie paarden in de juiste volgorde in een wedren.

[33] Blafhoest. = hoest die als geblaf klinkt.

[34] Damast: Dam + ast. Damast = met bloemen of figuren doorweven stof.

[35] Gipskruid = plantengeslacht waarvan slechts één soort bij ons in het wild voorkomt, maar andere, o.a. bruidsluier als sierplant gekweekt worden.

[36] Wet: Wetten = scherp maken, slijpen.

[37] Coco = cocaïne

[38] Farce = 1. vulsel voor gevogelte, vlees, enz. 2. klucht, dwaze grap.

[39] Gis = (dieventaal) slim, uitgeslapen.

[40] Blaar = 1. bles, witte plek aan het voorhoofd van sommige dieren; (ook) dier, koe met een bles of blaar.
2. blaasachtige opzwelling der opperhuid.

[41] Reuma: ‘amateur’ at niet, d.w.z. schrap ‘at’ in ‘amateur’, blijft over: ‘ameur’. De pijn wordt dan veroorzaakt door een anagram van ‘ameur’.

[42] Galmei: bitter ® gal; na april ® mei; zinkerts ® galmei.

[43] Akela: ‘makelaar’ min ‘arm’ = akela = leidster van een groep welpen. De naam is ontleeend aan Kiplings Jungle Tales.

[44] Menage: Men – age. Menage = huishouding

[45] Dertiger: Der – tiger.

[46] Punch = 1. durf. 2. drank oorspronkelijk bereid uit 5 ingrediënten: arak, citroen, suiker, thee, water.

[47] Snee = door snijden verkregen vorm, gestalte: de snee van een jas. Op zeker moment" eens; terug" snee!

[48] Schot = Metf. afscheiding midden in de neus: middenschot

[49] Duits: Studio" niets of 0 (nul) hieruit verwijderen geeft de letters van 'Duits'

[50] Soldaatje = geroosterd of in vet gebakken stukje brood, in soep, bij groenten of als garnering van schotels opgediend.

[51] Span = Twee bij elkaar horende dieren of personen = stel; Europeaan " Spanjaard of Spanjool (schertsend) min 'jool' = span. Jool = het jolen, pret.

[52] Bami = Chinees gerecht, bestaande uit een soort deegslierten met vlees of garnalen en groenten. Bami: Ba – mi.

[53] Pleiter: persoon die pleit, advocaat. Pleite = ervandoor, op de loop, in de uitdr. pleite gaan.

[54] Amotie = ontslag. Amotie = A-motie = Tegen – voorstel.

[55] Kanon: hij is kanon = hij is smoordronken

[56] Viswijf: Griet : een boze Griet = een boos kwaad wijf; griet = brede soort van platvis. Combineer nu beide.

[57] Kwelwater = water dat door een dijk heen sijpelt.

[58] Page : pagekop = haardracht voor meisjes waarbij het haar op het voorhoofd lang en gelijk, in de nek kort en gelijk geknipt is.

[59] Zwijn = Metn. omdat het volksgeloof in een varken een goed voorteken zag: geluk. Liederlijke kerel.

[60] Bak = 1. Gemz. grap, mop. 2. Gemz. nor, gevangenis. 3. In schouwburgen de zitplaatsen op de begane grond, thans parterre. 4. Scherts. kweekschool voor onderwijzers; (Zuidn.) internaat.

[61] Dos = weelderige kleding. Dos verwijst naar het besturingsprogramma voor de computer.

[62] Roest = 1. roest ontstaat door oxidatie van het metaal aan de lucht. 2. stok waarop de hoenders rusten

[63] Selva = dicht, ondoordringbaar woud in het Amazonegebied in Z.- Amerika. Valse " selva!

[64] Bons = 1. Gez. de bons krijgen = afdanken. 2. bonze = (Jap.) boeddhistisch priester in China en Japan; Metf. iemand die alles te zeggen heeft in een politieke partij of vereniging.

[65] Kwast = (suiker) water met citroensap (en ijs)

[66] Sik = 1. geit(ebok). 2. Metn.a. baard van een geit b. baardgroei in het midden van de kin; Gez. de sik zijn = de dupe zijn.

[67] Armada = oorlogsvloot, inz de " onoverwinnelijk" geachte Spaanse vloot in 1588 tegen Engeland.
armada = arm – ada . Ada : gravin van Holland 1203.

[68] Ruiter = rui- t- er.

[69] Topaas = zeer kostbare edelsteen.

[70] Zede = 1. manier van doen, gebruik. 2. z e d e n Inz. eerbaarheid, ethische norm.

[71] Meerman = Germ. Myt. mannetje van de meermin

[72] Salie: lipbloemige plant. Jansalie = [salie, met flauwe zoetachtige smaak] flauw, futloos persoon.

[73] Drab = bezinksel, neerslag uit een vloeistof. Bard =1. Oude Keltische dichter, die de helden en hun daden bezong. 2. Uitbr. a. Oudgermaans dichter en zanger. b. Alg. dichter , zanger.

[74] Wouw = 1. zwartbruine dagroofvogel. 2. geslacht van planten, waaruit men vooral vroeger een gele verfstof trok.( Reseda luteola )

[75] Sneeuwbal = grote, witte volle bloem van een variëteit der Gelderse roos. Plant met effect " sneeuwbaleffect.

[76] Beun = houten kist met gaatjes, waarin de vis levend wordt bewaard.

[77] Grenadine = 1. verfrissende limonade, oorspr. uit granaatappelpitten bereid. 2. Halfzijden, gaasachtig weefsel; (ook) een soort van damastachtig linnen.

[78] Morgen = oude landmaat waarvan de grootte in verschillende streken zeer uiteenloopt [eig. zoveel land als in een morgen kon worden geploegd]; ca 4/5 ha.

[79] Darren = (lopen) wachten ( boeven - en volkstaal)

[80] Lion = "leeuw"; (fig) gevierd man in de grote wereld. Lionne: gevierde vrouw uit de grote wereld.

[81] Ravel = Frans musicus, 1875-1937; Ravel = Ra – vel. Ra = Eg. zonnegod met sperwerkop.

[82] Poema: poëma = dichtstuk

[83] Kapok = het vlokkige, zeer veerkrachtige korte zaadpluis van de kapokboom, dat dient tot de vulling van kussens en matrassen. Kapok = kap – ok.

[84] Irak: I – rak; rak = gedeelte van een vaarwater; vgl. ook plaatsnamen: Damrak, Skagerrak.

[85]Tappen = gemz.: een draad tappen, een telegram weten af te luisteren.

[86] Stoned: 'Ted ons' " stoned

[87] Polis = akte als bewijs van een overeenkomst van verzekering. Polis = Po + lis.

[88] Poelie = Poelier - r. Poelie = draaischijf, riemschijf.

[89] Tango = Tang - o. Tang = feeks;o = nul, niets.

[90] Stralen = 1. zich zichtbaar gelukkig voelen. 2. Gemz. bij een examen afgewezen worden., inz. met lage cijfers.: hij is gestraald.

[91] Kaper: zie voetnoot bij Kapers (1309).

[92] Akkertje: Gez. op zijn dooie akkertje = op zijn dooie gemak

[93] Minne: Vlaams dichter (1891 – 1965); Minne " min = slecht, verachtelijk, gemeen.; een minne kerel

[94] Oblie = dun rond wafeltje. Bloei " oblie.

[95] Zandhaas = witte haas die op zandige heigrond leeft. Bangbroek verwijst naar ' zo bang als een haas'.

[96] Akant = (acantus) Zuid - Europese doornachtig plant (bereklauw)

[97] Temerair = temer – air. Temer = hij die teemt, zeurt. Air = houding. Zich airs geven = pedant optreden.

[98] Kransje = 1. kranseling, soort gebak. 2. vriendschappelijke bijeenkomst van personen, op geregeld terugkerende tijden en om de beurt bij elk der leden. vgl. theekransje.

[99] Paterstuk = tussenribstuk van rund.

[100] Fado = melancholieke Portugese volksmuziek met gitaarbegeleiding.

[101] Para = munt in Joego – Slavië: 1 dinar = 100 para. (Paraaf – af = para).

[102] Serge = wollen, halfwollen, zijden of katoenen weefsel in keperverbinding gebruikt als voeringstof.

[103] Horten =1. haperen. 2. Gez. op de hort gaan = er vandoor gaan.

[104] Hangop = kaasachtig gedeelte van karnemelk die men, in een doek aan een koord opgehangen, uit heeft laten druipen.

1501.	Verplichte indrukken.	M	6	Moeten[1]
1502.	Eindeloos schilderen met vuur.	V	5	Verve[2]
1503.	Kleding van een bazige vrouw.	B	5	Broek
1504.	Uit het lood geslagen door wegdraaiende wielen.	O	9	Overstuur
1505.	(Hoofd)deel van een berg.	K	5	Kruin
1506.	Bovenaan komt de inzet terug.	T	3	Top[3]
1507.	Briljant deel van een leger.	G	5	Genie
1508.	Een dood betoog is zo slecht nog niet.	R	7	Redelijk
1509.	Zo kwaad kan een spin worden.	N	5	Nijdig
1510.	Met de pen in je jas kan je op vakantie in dit land.	S	6	Spanje
1511.	Beweegreden van een pont om niet te zinken.	D	8	Drijfveer
1512.	Een sjalotje op stap.	U	5	Uitje
1513.	Een fleurige gevangenis.	B	8	Bloembak
1514.	Voor ons allemaal, ook als er één bijkomt.	I	5	Ieder
1515.	Een kleine bijdrage voor de bouw.	S	8	Steentje
1516.	Die vis hangt als los zand aan elkaar.	M	3	Mul[4]
1517.	De inhoud van kannen en kruiken.	L	6	Liters
1518.	Bij een staking ligt de zaak er ordinair bij.	P	4	Plat
1519.	Slecht advies als er gevaar dreigt.	O	6	Onraad
1520.	Op afstand vervaardigen is zich wel ontspannen.	V	8	Vermaken
1521.	Een ploert krijgt de hoofdprijzen.	K	7	Koperen[5]
1522.	Het is fantastisch als hij in de bak zit.	C	9	Crimineel
1523.	In de stemming voor pijnlijke lef.	W	7	Weemoed
1524.	Met drinkgeld in het schip.	B	6	Barkas[6]
1525.	Stelen ze mutsen?	K	6	Kapers[7]
1526.	Heel goed om een reprimande zonder reden te geven.	P	5	Prima[8]
1527.	Het vertrek van een astronaut.	R	6	Ruimte
1528.	Deze verbinding heeft het boek uit.	L	3	Las
1529.	Deze kamer zit tussen de oren.	B	10	Bovenkamer
1530.	Dat baart de tijd als hij weer veel goed maakt.	R	5	Rozen
1531.	Op welke plaats zou het echt zijn?	W	4	Waar
1532.	Wordt bewaard door broeders en zusters.	O	4	Orde
1533.	Parachutisten zijn net vlooien.	S	9	Springers
1534.	Een bloem bij de rivier, waarvan akte!	P	5	Polis
1535.	Stukje stof om voor te houden.	L	5	Lapje
1536.	Glazen blazen.	F	7	Fluiten[9]
1537.	Handelaar op jacht.	D	6	Drijver
1538.	Schoonmaak van alles wat groeit en bloeit.	G	5	Gewas
1539.	Gebundelde wandeling.	B	7	Bosloop
1540.	Gent in 't water en in de tuin.	G	8	Ganzerik[10]